Solidarité Ukraine
INED Éditions. Archiwum Dźwiękowe, Europejska pamięć o Gułagu
Retour
Fermer

Jakobs Shats: Praca na deportacji (w wersji oryginalnej - RU)

« Kazali nam wysiąść z pociągu, załadowali na samochody i zawieźli do Kanska [Канск] w Obwodzie Tasiejewskim [Тасеевский райог]. Tam ulokowali nas u miejscowej ludzi, zabrali nam paszporty i wydali ojcu dokument, z którym miał się co tydzień zgłaszać. Taki był początek naszego zesłania na Syberię. 

Moi rodzice nie mieli prawa wykonywania żadnej pracy umysłowej. Mogli tylko ciężko pracować fizycznie, na przykład przy pracach leśnych, w kołchozie, w obozach. Należy zaznaczyć, że wszyscy zesłańcy byli mieszkańcami miast i nie byli przyzwyczajeni do ciężkiej roboty w polu.

Nie należy również zapominać, że w tym regionie panują siarczyste mrozy, do -50°C. Nie byliśmy przygotowani na takie zimno, tym bardziej, że aresztowali nas i deportowali w czerwcu i nie zabraliśmy ze sobą ciepłych ubrań. Były ogromne trudności z żywnością, miejscowa ludność też cierpiała z powodu braku artykułów żywnościowych i wielu zesłańców nie mając nic na wymianę na jedzenie umierało śmiercią głodową.

Pytanie: Czy chodził pan do szkoły?

Nie chodziłem do szkoły, bo nie miałem ciepłych ubrań, a zimą trzeba było mieć futro, czapkę, ciepłe botki, a ja nic nie miałem. Dlatego też przez trzy lata nie uczęszczałem do szkoły i dopiero w 1944 roku rodziców było stać, żeby kupić mi ciepłe ubranie, dzięki temu chodziłem do szkoły przez dwa lata. W sumie byliśmy pięć lat na Syberii.

Pytanie: Skoro nie chodził pan do szkoły, to czym zajmował się pan i pana siostra? 

Cała rodzina pracowała, moi rodzice pracowali, bo w przeciwnym razie nie byłoby z czego żyć. Moja mama pracowała, moja siostra. W 1943 r. moją siostrę skierowali do pracy jeszcze dalej na wschód, na budowę linii kolejowej.

Pytanie: Jakiego typu pracę wykonywała pańska rodzina w Krasnojarskim Kraju ?  

Przy wycinaniu drzew, drugą moją siostrę wysłali do pracy przy spływie drewna. Wtedy nie miałem jeszcze 18 lat, byłem niepełnoletni, dlatego też pracowałem z moją mamą przy robotach polowych w kołchozie. Pomagałem jej podczas żniw i też pracowałem w polu. »