BioGrafie
Vincas KRUŠAS
Vincas Krušas urodził się w 1925 r. na Wileńszczyźnie w rodzinie chłopskiej. W 1938 r. został wysłany na studia do Wilna, a od 1944 r., po wkroczeniu Sowietów na Litwę, wstąpił do tajnej organizacji, która pomagała opozycjonistom w zdobywaniu materiałów do druku ulotek i gazet. W 1946 r. został aresztowany i skazany na pięć lat ciężkich robót, które odbył w obozie Uchta w Autonomicznej Republice Komi.
W 1950 r., po zwolnieniu, wrócił na Litwę. Tymczasem jego ojciec, podczas kolektywizacji w 1948 r., został aresztowany i wysłany do litewskiego obozu. Trzy lata później ojciec został wywieziony na dożywotną zsyłkę do obwodu nowosybirskiego. W 1951 r. jego matkę i dwóch młodszych braci deportowano do Krasnojarskiego Kraju na Syberii, a tym razem jemu udało się ukryć. W 1952 r. znaleźli go i został zesłany do miasta Krasnojarsk. W 1957 r. rodzice wrócili na Litwę, a on ukończył studia wyższe w Krasnojarsku i w 1962 r. wrócił do Wilna, gdzie znalazł pracę w zakładzie przetwórstwa drzewnego.
Represje wobec jego rodziny
No i stała się taka dziwna rzecz. Z tej licznej rodziny byliśmy porozrzucani po czterech stronach Syberii: ojciec był w Nowosybirsku w okręgu Siewiernyj, brat, właściwie to nie był na Syberii, ale w Workucie, matka była w Kraju Krasnojarskim w Kańsku, a nas zabrano do Krasnojarska, bo nasz konwój składał się głównie z młodych ludzi, których nie złapano z rodzicami czy w ogóle z rodzinami. Zakwaterowano nas w mieście Krasnojarsk, bo byliśmy zdolni do pracy, bo byliśmy przecież młodzi!
Różne narodowości w gułagu
Oprócz Litwinów, jakie inne narodowości przebywały w tym łagrze? Ach, większość to byli Ukraińcy -banderowcy. Czy pan wie kim są banderowcy? Było też tam sporo Estończyków z dywizji SS. Byli również Łotysze z dywizji SS.… legion łotewski dla Niemców z dywizji SS. Młodzi mężczyźni, ale inteligentni. Ale Łotysze są... ich charakter jest inny, niezrozumiały! Estończycy, choć trudno się z nimi porozumieć, bo nie mówią zbyt dobrze po rosyjsku, to są porządni ludzie. A Łotysze, może są trochę egoistyczni, nie wiem. Ale generalnie dogadywaliśmy się, a czemu nie.