Europejska pamięć
o Gułagu

© Micheline Herc

© Micheline Herc

© Micheline Herc

© Micheline Herc

© Micheline Herc

© Micheline Herc

© Micheline Herc

© Micheline Herc
Listy ze świata
Podczas zesłania do najbardziej oddalonych zakątków Dalekiej Północy w Rosji czy też Kazachstanie, rodzice Michaliny Herc otrzmują korespondecję z Paryża, z Châteauneuf-la-Forêt we Francji, również z Moskwy wysyłaną przez krewnych i rodzinę. Listy są świadectwem co prawda rzadkiej ale faktycznej wymiany między skrajnie oddalonymi od siebie światami.
Jednym z najbardziej zadziwiających listów jest list nadany w Châteauneuf-la-Forêt z datą 18 marca 1941 r., który dotarł do„punktu Szirbozero, centrum pocztowego Osinow, rejon Prioziernyj, obwód Archangielski”, oddalonego od świata zakątku Wielkiej Rosyjskiej Północy. Niestety nie wiemy ile czasu szedł ten list do miejsca przeznaczenia. Wydaje się, że został wysłany przez Czerwony Krzyż.
Istnieje spora liczba listów wysłanych do Sajramu, miejscowości, w której Michalina spędziła swoje kazachskie dzieciństwo. Czas dostarczenia listu do rąk odbiorcy jest bardzo długi ; jeden z listów napisany 14 czerwca 1945 r. w Paryżu, przechodzi przez Moskwę 12 stycznia 1946, dociera do Ałma- Aty 12 marca i ostatecznie do miejsca przeznaczenia dopiero 5 kwietnia, ocenzurowany przez armię radziecką.
Listy z Francji pisze Marie Rosenberg (Mary na kopertach), siostrę mamy Maichaliny Herc, która mieszkała we Francji
Wśród listów figuruje list od Idy Radilowskiej, śpiewaczki lirycznej, żony Dawida Radilowskiego, stryjecznego dziadka Maichaliny ze strony matki, który po Rewolucji został dyrektorem GUMU w Moskwie (słynny moskiewski dom handlowy). List nadany w Moskwie 10 września 1945 dotarł do Kazachstanu 18 września.
- List od Marii Rosenberg wysłany w dn. 18 marca 1941 r. z Châteauneuf la Forêt (departament Haute-Vienne) do Szirbozero, w obwodzie Archangielskim;
- Kartka wysłanej z Paryża do matki Michaliny Herc do Kazachstanu która dotarła do adresatki 21 listopada 1945 r.;
- Strona Recto kartki wysłanej z Paryża do Sajramu;
- List nadany 16.06.1945 r., doręczonego do Sajramu dn. 5.04.1946 r.;
- List nadany w Moskwie przez Idę Radilowską, żonę stryjecznego dziadka ze strony matki Michaliny do matki Michaliny w Sajramie.