BioGrafie
Adam CHWALIŃSKI
Adam Chwaliński urodził się w 1928 r. na Polesiu (dzisiejsza Białoruś) w rodzinie cywilnych kolonistów. 10 lutego 1940 r. rodzina zatrzymana jest przez NKWD i zesłana wraz z 51 innymi rodzinami z tej samej wioski do Archangielska, do którego docierają u kresu miesięcznej podróży. Zamieszkują osiedle, które nieco wcześniej wybudowali zesłańcy ukraińscy. 11 letni wówczas Adam i jego siostra Ewa Gienia towarzyszą ojcu, który pracuje przy wyrębie lasu i uczą się, jak się wycina drzewo.
Stopniowo dzieciom udaje się wyrobić narzuconą normę: „ 2 krąglaki każdy o szerokości 75 cm, 1 m 25 wysokości i 2 m długości.” Zimą 1940-1941 r. zostają przydzielone do utrzymywania czystości w łaźni, a potem ponownie wysłane do pracy w tajdze. Mimo wysiłków, z głodu umiera braciszek i siostra cioteczna Adama.W listopadzie 1941 r. rodzina Chwalińskich dowiaduje się o porozumieniu polskiego rządu na emigracji z ZSRR i wyjedżają do Azji Centralnej.
Dwóch braci ciotecznych Adama umiera w drodze do Kirgistanu, gdzie wkrótce umiera jego mama. Wraz z dwoma siostrami zostaje umieszczony w polskim sierocińcu w mieście Tokmok (kirg.), co pozwala im na naukę w szkole. Rodzina wraca do Polski w 1946 r. i zamieszkuje w Szczecinie na Ziemiach Odzyskanych. Adam musi się sam utrzymać, kończy studia i zostaje inżynierem hydrologiem.
W 1961 r. wraz z żoną przenoszą się do Opola. Mimo uporczywego zaznaczania w swoim życiorysie, że był zesłany podczas wojny w głąb ZSRR, nie przeszkadza mu to na zrobienie błyskotliwej kariery w swoim zawodzie.
-
Praca Adama w tajdze 1/2
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijPraca Adama w tajdze 1/2
Audio available /W tych dwóch relacjach Adam Chwaliński opowiada jak w wieku 11 i pół roku pracował w w tajdze.
-
Praca Adama w tajdze 2/2
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijPraca Adama w tajdze 2/2
Audio available /Adam Chwaliński opowiada jak w wieku 11 i pół roku pracował w lasach syberyjskich przy cięciu pni.
-
Wypłata dla specjalnych przesiedleńców
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijWypłata dla specjalnych przesiedleńców
Audio available / -
Inne prace - Podczas pracy przy utrzymywaniu czystości w łaźni
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijInne prace - Podczas pracy przy utrzymywaniu czystości w łaźni
Audio available /W tej relacji Adam Chwaliński opowiada o swoim doświadczeniu w pracy przy utrzymywaniu czystośći w łaźni ( ros.bania) w wiosce przesiedleńców.
-
Inne prace - Sposób na życie
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijInne prace - Sposób na życie
Audio available / -
Wojna i amnestia - Ogłoszenie wybuchu wojny
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijWojna i amnestia - Ogłoszenie wybuchu wojny
Audio available / -
Wojna i amnestia - Amnestia i podróż do Kirgistanu
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijWojna i amnestia - Amnestia i podróż do Kirgistanu
Audio available /Po inwazji Niemiec hitlerowskich na ZSRR, kiedy Polacy dowiadują się, że są objęci amnestią i że mogą opuścić miejsca zsyłki, wyruszają w kierunku Azji Centralnej.
-
Choroba i śmierć w Azji Centralnej - Polacy wygnani z kirgiskich wiosek
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijChoroba i śmierć w Azji Centralnej - Polacy wygnani z kirgiskich wiosek
Audio available /Polacy, którzy zostali najpierw umieszczeni w kołchozach kirgiskich, zostają z nich wygnani po wybuchu epidemii.
-
Choroba i śmierć w Azji Centralnej - Śmierć matki Adama
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijChoroba i śmierć w Azji Centralnej - Śmierć matki Adama
Audio available /Polacy, którzy zostali najpierw umieszczeni w kołchozach kirgiskich, zostają z nich wygnani po wybuchu epidemii. Matka Adama umiera w tragicznych okolicznościach.
-
W sierocińcu - Higiena
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijW sierocińcu - Higiena
Audio available /Po śmierci matki, Adam został przyjęty do polskiego domu dziecka w Tokmok w Kirgistanie.
-
W sierocińcu - Bójki między dziećmi polskimi i rosyjskimi
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijW sierocińcu - Bójki między dziećmi polskimi i rosyjskimi
Audio available /Po śmierci matki, Adam został przyjęty do polskiego domu dziecka w Tokmok w Kirgistanie.
-
W sierocińcu - Strajk dzieci w sierocińcu
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijW sierocińcu - Strajk dzieci w sierocińcu
Audio available /Po śmierci matki, Adam został przyjęty do polskiego domu dziecka w Tokmok w Kirgistanie.
-
XX Zjazd KPZR
Zródło: Wywiad przeprowadzony w Polsce, 23/04/2010, przez A. Niewiedzial.
Licencja CC BY-NC-ND.
ZamknijXX Zjazd KPZR
Audio available /W 1956 r. Adam jako student na Akademii Rolniczej we Wrocławiu porusza oficjalnie temat swojego zesłania w głąb ZSRR w chwili dyskusji partyjnych wywołanych ujawnieniem zbrodni stalinowskich podczas XX Zjazdu KPZR.