BioGrafie
Olga WIDŁOWSKAJA
Olga Widłowskaja urodziła się w 1920 roku w Igrowicy, w obwodzie tarnopolskim na zachodniej Ukrainie. W 1944 r. została aresztowana, ponieważ jej mąż, aby uniknąć wcielenia do armii radzieckiej uciekł do lasu, gdzie został zabity. Trafiła za to do więzienia z dwójką malutkich dzieci. Matka i siostra czekały na nią, kiedy wyprowadzano ją z więzienia prosto do konwoju deportowanych i próbowały zabrać ze sobą jej małych synów, ale dogonili ich agenci NKWD, którzy wymyślali jej od złych matek. Po dwóch tygodniach oczekiwania w wagonie, a następnie po sześciotygodniowej podróży docierają na Syberię, najpierw trafiają do wsi Zima, potem Saram i wreszcie Nikiłej.
Pracuje w leśnictwie, w bardzo ciężkich warunkach, a potem zajmowała się hodowlą cieląt. Stopniowo jej warunki życia się polepszały. Kiedy po śmierci Stalina nadeszła wiadomość o i zwolnieniu z deportacji, zdecydowała się pozostać na Syberii. „Jeśli za młodu nie byłam potrzebna na Ukrainie, to czy będę potrzebna teraz, w moim wieku? Tylko raz, w 1957 roku, wróciła do swojej rodzinnej wsi, gdzie została przyjęta przez brata i wszystkich jej mieszkańców.
Resztę życia spędziła w Nikiłej, ostatniej wiosce, w której się osiedliła.
Pamięta ukraińskie pieśni, które z przyjemnością śpiewa.
Olga Widłowska opowiada o swoim aresztowaniu i deportacji
Olga Widłowska została zatrzymana w 1944 r. razem z jej małymi dziećmi w wieku półtora roku i czterech lat. Kiedy żołnierz przyszedł ją aresztować, zapytała go:
„Dlaczego przyszliście na naszą ziemię i nas zabieracie? A on nam odpowiedział: Jesteście banderowską swołoczą”.
Olga Widłowskaja śpiewa ukraińską pieśń dla uczczenia pamięci zesłańców
Olga Widłowskaja recytuje tradycyjną ukraińską pieśń, upamiętniającą ukraińskie ofiary represji przez NKWD.
Oryginalny tekst, recytowany przez Olgę Widłowskaja, brzmi następująco:
Нiчь була спокiйна, в селi було цiхо, [Noc była cicha, wieś - cicha]
Тихим ходом , селом , под’ïзжала машина. [Przez wieś powoli jedzie samochód.]
Pозлитiлись кати попiд нашiй хати, [Nasze domy, kaci zniszczyli,]
Ареcтують з друж’ю за безцïльну працю. [Aby przykuć ich do próżnej pracy, aresztowali naszych przyjaciół]
Так сидiли друзi пiлтора року, [Przez 18 miesięcy przyjaciele byli zamknięci,]
Випустiли дружiв слухати вироку.[Wypuścili przyjaciół po wysłuchaniu wyroku.]
Вирок прочитали, на смерть засудили, [Ogłoszono wyrok, skazano ich na śmierć,]
Cxлупотiв скорострiл, дружi похiлились. [Po otrzymaniu tej salwy nasi przyjaciele zachwiali się.]
Прощай Украïно, прощай рiдна мати, [Żegnaj moja Ukraino, żegnaj moja droga matko,]
За безцiльну працю, я дiстал заплату... [Za daremną pracę dali mi zapłatę...]
Transkrypcji i tłumaczenia na język rosyjski i francuski dokonała Anastazja Gorelik.
Inną wersję tej pieśni można znaleźć na stronie Ukraińskie pieśni Украïнськi пiснi
Було всюди тихо
Ні чутки про лихо,
Тихим ходом в село
Заїзжало авто.
Розбіглися кати
По-під наші хати,
Забирають друзів
За підпільну працю.
Кують їх в кайдани,
Вяжуть назад руки
І виводять до тюрми
На вічнії муки.
Їм три рази денно
Води приносили,
А сім раз на день
Нагаями били.
Так сиділи друзі
Більше як півроку,
Випустили друзів
Слухати вироку.
На смерть засудили,
Вирок прочитали,
Злопотіли скоростріли
Друзі повмирали.
Прощай Україно
І ти батьку й мати,
За підпільну працю
Дістаєм ми плату
Не одна жертва
За Вкраїну впала,
Слава Україні!
І Героям слава!
Popularna pieśń powstańcza: Було всюди тихо (Wszędzie panowała cisza)
(Dziękujemy Rogerowi Depledge za zwrócenie naszej uwagi na tę wersję)
Ślub syna Olgi Widłowskiej
Syn Olgi Widłowskiej jedzie do Ukrainy i bierze ślub. Ojciec jego narzeczonej każe mu się wyspowiadać w kościele pomimo jego przynależności do Komsomołu.
