BioGrafie

Powrót do spisu treści

Naum KLEIMAN


Naum Kleiman urodził się w grudniu 1937 r. w Kiszyniowie, jego dziadkowie mieszkali w Besarabii, należącej wówczas do Rumunii. Zostali oni aresztowani w 1941 r., po aneksji regionu przez ZSRR. Jego dziadek został wysłany do obozu w Ivdel'lag na Uralu, a jego babcia została deportowana do Azji Środkowej. Dziadek zmarł wkrótce potem w wyniku strajku głodowego, a jego babcia uratował jej wlasny syn, który przekupując miejscowych urzędników, załatwił jej fikcyjny akt zgonu. W czasie II wojny światowej Naum Kleiman został ewakuowana z matką na Ural, a jej ojciec dołączył do nich jako zmobilizowany żołnierz przydzielony do batalionów pracy. Wrócili do Kiszyniowa w 1946 roku, ale 6 lipca 1949 roku wszyscy zostali deportowani w okolice miasta Guriewsk, do opuszczonej wsi Junka, do pracy w dawnych kopalniach złota, z których nie wydobyto już więcej złota.

Jednak Naumowi pozwolono chodzić do szkoły w pobliskiej wsi Baryt, zanim wiosną 1950 roku mógł wrócić do Guriewska. Każda przepustka jest dla niego nowym krokiem w kierunku wolności. Docenia postawę miejscowych mieszkańców i ceni sobie nauczycieli lub dyrektorów szkół, którzy go uczą. W 1955 roku został zwolniony i miał zamiar rozpocząć studia w Frunze (Biszkeku) w Kirgistanie, kiedy zobaczył reklamę studiów w Moskiewskim Instytucie Filmowym (VGIK). Zgłosił się i do dzisiaj nie potrafi powiedzieć co go do tego skłoniło i że został przyjęty. Wyjeżdża więc do Moskwy, a to kolejny krok w poszukiwaniu wolności.

Ukończył studia w Instytucie Filmowym, którego profesorowie i studenci zaczęli na nowo odkrywać na nowo zakopaną historię kina radzieckiego i zagranicznego podczas odwilży za rządów Chruszczowa. Stał się specjalistą w dziedzinie kina, zwłaszcza Eisensteina, co pozwoliło mu na podróżowanie pomimo statusu byłego specjalnego wysiedleńca. W latach 1992-2014 był dyrektorem Centralnego Narodowego Muzeum Filmowego i Centrum Eisensteina w Moskwie.

Alain Blum et Irina Tcherneva

PDF (79.37 KB) See MEDIA
  • © Aresztowanie i podróż

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Aresztowanie i podróż

    Rodzina Naouma Kleimana została deportowana 6 lipca 1949 roku. Naum pamięta, że porucznik, który dowodził oddziałem, był bardzo zapobiegliwy i ze starał się im pomóc. Opisuje podróż do Guriewska. Wysiadł na stacji kolejowej Biełowa, następnie został przewieziony do Nowokuźniecka i stamtąd do Stalińska. Następnie jechali kolejką wąskotorową do Guriewska i zostali przewiezieni do małej opuszczonej wioski, Junka, gdzie znajdowały się stare kopalnie złota.

    Podkreśla, że na szczęście znalazł się w drugim konwoju, a nie w pierwszym, ponieważ pierwszy został wysłany do znacznie trudniejszego obwodu irkuckiego, a drugi - do nieco lżejszego obwodu kuzbaskiego.

     

     

    Zamknij
  • © CERCEC & RFI Druga deportacja

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Druga deportacja

    Dziadkowie Naouma Kleimana zostali aresztowani w 1941 roku, tuż po wkroczeniu Sowietów. Jej dziadek zostaje wysłany do obozu w Ivdel na Uralu, gdzie umiera podczas strajku głodowego. Jego babcia zostaje deportowana do Turkmenistanu, gdzie jej synowi udaje się ją j odnaleźć i "odkupić " jej wolność (lokalne władze, po otrzymaniu od niego materiałów deficytowych, zgadzają się na sporządzenie fałszywego aktu zgonu i wypuszczenie ich na wolność).

    Zamknij
  • © CERCEC & RFI Naum Kleiman opowiada historię swojej deportacji (Część I)

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Naum Kleiman opowiada historię swojej deportacji (Część I)

    Poniżej znajduje się relacja Nauma Kleimana z deportacji podczas wywiadu przeprowadzonego przez Irinę Tchernevą i Alaina Bluma 25 czerwca 2015 r. w Muzeum Eisensteina w Moskwie.
    Wyróżnia się trzy części. Wszystkie trzy części można również pobrać: Część I, Część II, Część III.

     

    Zamknij
  • © CERCEC & RFI Naum Kleiman opowiada historię swojej deportacji (Część II)

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Naum Kleiman opowiada historię swojej deportacji (Część II)

    Poniżej znajduje się relacja Nauma Kleimana z deportacji podczas wywiadu przeprowadzonego przez Irinę Tchernevą i Alaina Bluma 25 czerwca 2015 r. w Muzeum Eisensteina w Moskwie.
    Wyróżnia się trzy części. Wszystkie trzy części można również pobrać: Część I, Część II, Część III.

     

    Zamknij
  • © CERCEC & RFI Naum Kleiman opowiada historię swojej deportacji (Część III)

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Naum Kleiman opowiada historię swojej deportacji (Część III)

    Poniżej znajduje się relacja Nauma Kleimana z deportacji podczas wywiadu przeprowadzonego przez Irinę Tchernevą i Alaina Bluma 25 czerwca 2015 r. w Muzeum Eisensteina w Moskwie.
    Wyróżnia się trzy części. Wszystkie trzy części można również pobrać: Część I, Część II, Część III.

     

    Zamknij
  • © CERCEC & RFI Przetrwanie i wzajemna pomoc

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Przetrwanie i wzajemna pomoc

    Naum Kleiman opowiada o tym, jak dawni kułacy deportowani na początku lat 30. ubiegłego wieku, pomogli im znaleźć schronienie w stodołach i nauczyli się rozpoznawać grzyby i jagody w lasach, aby przetrwać.

     

     

    Zamknij
  • © Droga do wolności 1

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Droga do wolności 1

    Dla Naouma Kleimana pierwszym krokiem w kierunku wolności jest teraz prawo do nauki w szkole z internatem w Barycie i czuje to tak, jak jego ojciec towarzyszy mu wcześnie rano w drodze do szkoły z Junki, odległej o 8 km wioski. Odkrywają niesamowite piękno wschodzącego słońca poprzez wysokie trawy.

     

    Zamknij
  • © Droga do wolności: Guriewsk

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Droga do wolności: Guriewsk

    Odczuwa kolejny krok w kierunku wolności, kiedy pozwala się im jechać do Guriewska, do miasta!

     

    Zamknij
  • © Praca w kopalni

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Praca w kopalni

    Naum Kleiman o pracy w kopalni.

    Zamknij
  • Pozostali ludzie oraz jak miejscowi postrzegają deportowanych

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Pozostali ludzie oraz jak miejscowi postrzegają deportowanych

    Naum Kleiman powraca do tematu nieufności wyrażanej wobec jego rodziny przez miejscowych. Rzeczywiście, wśród nich byli również dawni konwojenci wojskowi, którzy towarzyszyli im w drodze na zesłanie, a którzy na domiar zostali teraz tzw. stukaczi, którzy nadal pilnowali ich i na nich donoszą. Relacje ze stałymi mieszkańcami ze swojej strony wydają się być oparte na braku informacji, ale są również podsycane zadziwiająco bogatą wymianą i odzwierciedlają pomoc udzielaną zesłańcom przez mieszkańców wsi.

     

     

    Zamknij
  • © Miałam szczęście - szkoła

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Miałam szczęście - szkoła

    Na historię deportacji rodziny Nauma Kleiman składają się szczęśliwe zbiegi okoliczności, szanse na odkrycie nowych rzeczy, ale także szanse na przetrwanie. Ocena szczęścia, jakie mają dokonuje się głównie a posteriori podczas spotkań z innymi zesłańcami.

     

    Zamknij
  • © Miałam szczęście - pociąg

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Miałam szczęście - pociąg

    Na historię deportacji rodziny Nauma Kleiman składają się szczęśliwe zbiegi okoliczności, szanse na odkrycie nowych rzeczy, ale także szanse na przetrwanie. Ocena szczęścia, jakie mają dokonuje się głównie a posteriori podczas spotkań z innymi zesłańcami.

     

    Zamknij
  • © CERCEC & RFI Cisza i niepewność - niepewność

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Cisza i niepewność - niepewność

    Okres 1949-1953 był naznaczony wieloma sygnałami zagrożenia w kontekście kampanii antysemickich w Związku Radzieckim. W tym samym czasie pojawiły się drobne uprawnienia i pełne otwarcie, a rodzina starała się interpretować te sprzeczne ostrzeżenia, odnaleźć swoje miejsce w środowisku pracy, w szkole. Naum Kleiman próbując odtworzyć swoje postrzeganie tego etapu nie może się powstrzymać, żeby stwierdzić brak logiki i braku spójności w systemie represji.

     

    Zamknij
  • © CERCEC & RFI Cisza i niepewność - baronowa

    Zródło: Wywiad przeprowadzony w Rosji, 25/07/2015, przez A. Bluma & I. Tchernevą.

    Licencja CC BY-NC-ND.

    Cisza i niepewność - baronowa

    Po przybyciu do Junki, deportowane rodziny otrzymują jedynie zdawkowe i formalne informacje na temat tego co ich czeka. Jednak wśród nich są tacy, którzy starają się interpretować te strzępki informacji i kierować je do innych, aby ich uspokoić. Zwłaszcza "baronowa" opisana przez Naum Kleiman, kobieta, która tworzy wokół siebie więzy wzajemnego wsparcia.

     

    Zamknij